Allen Stewart Konigsberg

Şimdi bilenleri bir kenara koyuyoruz ve bilmeyenlere bu ismin Woody Allen denen arkadaşın Brooklyn nüfus müdürlüğüne kayıtlı orijinal ismi olduğunu söyleyerek konuya giriyoruz.

İddiaya göre Allen Stewart 16 yaşında kendine Woody Allen ismini almış. Kimse de dememiş “reşit değilsin olm sen kendi başına kime sordun dingil.” Mesela ben, hele o yaşta, adımı bilmem ne yapıcam desem babam, dedem, amcalarım falan hepsi beni döver. O yüzden ilerde çok ünlü bir yönetmen olursam afili bir adım maalesef olamayacak. Neyse bizim Woody adını iyi ki Woody yapmıştır, yoksa düşünsenize ortamlarda cümle içinde kullanılması çok sevilen bir yönetmenden konu açarak, onun ismiyle filmlerinden örnekler vererek nasıl manitacılık yapacaktı bu insanlar. “Ya şeyi dicektim, Allen Stewart Konigsberg’in yeni filmi çok acayip ya çok iyi.. :( ”

Filmlerini izlemek havalı olduğu için sevilen bazı yönetmenler vardır (bunların çoğu Amerikandır). Mesela Tim Burton, mesela Kusturica, Tony Gatlif, Fatih Akın falan… Bilen bilmeyen, anlayan anlamayan türlü manalar çıkararak, adamların hayatlarından anekdotları birbirine karıştırarak, hatta bazen g.tlerinden atarak sinema san’atından konuşmak için bu abilerin bütün filmlerini, cd, dvd, divx, hemen izle, hd izle süper kalite gibi kaynaklardan tüketirler. İşte bizim ihtiyar Woody bu muhabbetlere meze olan tip filmciler içinde een birincidir. (Bu arada çoğu Amerikan dedik bir tane örnek verebilmişiz yuh bize.) Ve Woody arkadaş sürekli bu kitleyi sıcak tutmayı kendine iman etmiş gibi 50 yıldır her sene bir film çekmiş, kuşaklar devirmiştir.

1935 senesinin, kendisini yay burcu yapacak olan 1 Aralık’ında, soğuk bir New York gecesine orta sınıf bir Yahudi ailenin çocuğu olarak doğar bizimki. 15 yaşında gazetelerde, dergilerde skeçler yazar, yani benim sigara içtiğim için annemden 8 dakika dayak yediğim ve kulağımı deldirdiğim için kendimi Kurt Cobain sandığım yaşta. Sonra tolkşov skeçlerine geçiş yapar ama paşam, espirilerinin mındar edildiğini düşündüğü için bırakır. Kendi espirilerini kendi satsın diye bunu gaza getirirler ve Woody stendapçı olur. Çok başarılı olduğu için senaryo yazarlığına transfer edilir. Yazdığı ilk film üzerinde yapımcılar değişiklikler yapınca ulan bi daha da her şeyini kendim yapmayacaksam hiç yapmam arkadaş, bundan böyle el aleme eser yok diye resti çeker Hollywood ormanına. Kimse bu daha adı sanı duyulmamış tipsiz, tüysüz, dört göz cüceye bir şey demez, burada olsa karşılığı yine dayak. Adının yönetmen olarak geçtiği ilk film “What’s Up, Tiger Lily?”’dir. Neyse efendim uzatmayayım işte baba buralardan alır yürür. Şimdilik 16 tanesi orijinal senaryo kategorisi olmak üzere (rekor) toplam 24 kez (bu da rekor) Oscar’a aday olmuş, bunlardan 4’ünü  eve götürmüştür. Daha doğrusu eve götürmemiş birileri bi zahmet bu ödülleri onun evine getirmiştir. Çünkü Woody reyiz prensip olarak Oscar gecelerine asla katılmaz. Kariyeri boyunca bir kez istisna yapmış; 2002 yılı ödül törenine, önceki yıl gerçekleşen 11 Eylül saldırısıyla alakalı memleketi New York’a saygı duruşunda bulunmak için katılmıştır. Adam duygusaldır ve Amerika kapitalisttir. Mesela bizim Woody’i, meşhur Empire dergisi film tarihinin en seksi 100 yıldızından biri seçmiştir. Bak şimdi, lan dalga mı geçiyosunuz adamla?

Şimdi gece gece ben bu adamı niye dert ettim, neden ilk yazı olarak Woody başkanı seçtim onu söyleyeyim. Üstüne üstlük büyük bir hayranı da değilim! Yok, manita yapmak için değil ama sevgilim ve Woody Allen ile ilgili bir anım da yok değil. Adamın sinemasını çok sevmesem de çok önemli ve değerli buluyorum. Bi kere çok ama çok çalışkan. Adam, benim filmlerini izleme hızımdan daha hızlı film çekiyor. Şöyle ki: Bir film müptezeli, sinema fetişi olarak üşenmedim, oturdum büyük baba yönetmenlerin filmlerinin kronolojik listesini yaptım. Bunu yapmadaki hedefim hepsini bir arada görmek, izledikçe listeden silerek sonunda o yönetmenin çektiği tüm filmleri izlemiş olmak. İşte bu isimlerden biri Woody Allen. Şu ana kadar 43 sinema filmi gösterime girmiş. Ben bunların 40’ını izlemişim(çok emeğim var çok). Kalmış 3. Ben o kalan 3’ü sıfırlamaya uğraşırken adam bi film daha çekiyor liste oluyor 4, bulup buluşturup bi tane daha izliyorum adam bi tane daha çekiyor. Arkadaş benim liste bir kaç yıldır 3. Bazı filmlerini bulamıyorum, kopyalarını beğenmiyorum vs. belki de bulmak istemiyorum bitmesin diye kim bilir. İşte bu üretkenlik ve çalışma azmine hayranlığımdan başladım bu yazıya. Büyük hayranı ol(a)mayışımın sebebi yönetmenlikten çok yazarlığa önem veriyor olması. Oysa ben sinemanın yönetmenlik olduğuna çok katı inananlardanım. Bana 40 tane filmini izletebilmesinin sebebini ise yeni yeni yorumlayabiliyorum. En üst sıralara koyduğum büyük yönetmenler Woody’nin de listesinin tepesinde (Hitchcock, Antonioni, Bergman vb.) ve hemen hemen bütün filmlerinde bu babaların etkileri tek tek - bazı filmlerinde hep beraber – görülmekte/duyulmakta/hissedilmekte. Gizli gizli, alttan alttan büyük yönetmenlerin büyük filmlerindeki hisleri kendi filmlerinde sürdüğü için beni tavladı. Açık açık Bergman’a öykündüğü (ki kendisi de saklamaz bunu) “Interiors” ve Hitchcock badanalı “Shadows and Fog” filmleri en bariz iki örnektir. Amaa gel gelelim Woody aynı zamanda, belki de hepsinden çok bir Godard hayranıdır ve maalesef bu şımarık Fransız’ın da etkisi filmlerinde çokça görülmekte/duyulmakta/hissedilmektedir. Ve ben şımarık Fransızlar’ı hiç sevmem. Nerdeyse bütün filmlerini izlediğim, kitaplarını okuduğum, hakkında daha burada hiç değinmediğim birçok şey bildiğim adama yüksek hayranlık beslememi engelleyen ahan bu Fransız sabotördür.  Tutuklayın.

1966’dan beri her sene, bazıları “Match Point” gibi, “Annie Hall” gibi başyapıt olan filmler yazıp yöneten, kitaplar yazan, caz konserleriyle turnelerde sahneye çıkan, başkalarının filmlerinde oynayan ve eserlerinin içeriğindeki engin entelektüel birikime sahip olmasından belli ki çok okuyan, bu arada hiçbir NY Knicks maçını kaçırmayan 1,65’lik, 80 yaşında, 3 çocuk babası bu adam bütün bunlara nasıl vakit bulabiliyor? Söyleyeyim; hiç durmadan çalışarak. İşte bütün mesele bu.

                    

Bonus 1 (+18-Genel ahlak yapısına aykırıdır ve şiddet içerir): Mia Farrow’un eski kocası Frank Sinatra, Woody'le Farrow'un evlatlık kızının ilişkisini öğrendiğinde Woody'nin bacaklarını kırdırtmayı teklif etmiş.

Bonus 2 (Manitalı ve hüzünlü anı): O seneki (2008) FilmEkimi’nin açılış gala filmiydi “Vicky Cristina Barcelona” Okuduklarımdan filmi merak etmiş, heyecanlanmıştım. Dedim şimdi buna bilet kalmaz, çıktığı gibi yapıştırmak lazım. Aldım manitayı biletlerin satışa çıktığı ilk gün, o zamanlar oturduğum evimin dibindeki ruhu güzel Emek Sineması’na yettim. Dedim ver iki bilet, dedi kalmadı, dedim napıcaz manita üzülüyor, dedi gösterim günü 1 saat önceden gelin, kapıdan satanlar oluyor onlardan bulursunuz… Dedim kolay gelsin. Çıktık gittik. Neyse gösterim günü geldik kapıya, filme 1 saat 10 dakka var. Sor soruştur satan yok, aksine bizim gibi almak isteyen insan sayısı satılan bilet kadar. Umutsuzluğa kapılmayı çok severim, hemen kapıldım, tuttum sevgilimin elini. Hayatımda hiç sinemada Woody Allen izlememişim. Ayıptır söylemesi kara borsa bilete ayırdığım bütçenin tamamına sevgilime şekil yemek ısmarlayayım diye aldım İstiklal’de bi yere götürdüm. Siparişi verdik, beklerken hayatımda ilk defa rafta duran dergilerden birini alayım azcık karıştırayım dedim. Dergiyi alıp masama geçerken pat pat içinden bir şeyler döküldü. Eğildim aldım ki arkadaş bizim filme iki bilet. O yemeği nasıl yedik bilmiyorum. Koştuk gösterime 10 dakika kala filme girdik. Biz şaşkınlık ve sevinçten eyleşirken, yaşlı bi çift yanaştı ve “orası bizim yerimiz yalnız” dedi bey olan. Ben tabi elimde biletler, özgüven tavan, “burası bizim yerimiz.” diye artisliğimi yaptım ama yemedi. “Bileti kapıdan mı aldınız?” dedi hanım olan. “Çünkü biz biletlerimizi kaybettik ama neyse ki Lale kartımız vardı da kayıtlardan aynen geri aldık” deyince bize de paçayı kurtarma ipucunu verdi. Ben ve sevgilim “aaa, tüh, vay adiler, ay hay Allah” gibi saçmalayarak henüz ısınmamış koltuklarımızı terk ettik. Bu arada film başladı, salon ful, kendimizi atacağımız bir tane boş koltuk yok. Biz de olduğumuz yere, merdivenlere çöküp sarmaş dolaş, kıçımız belimiz ağrıya ağrıya izledik filmi. Sonra aşkımızı, şansımızı, heyecanımızı, kıçımızın, belimizin ağrısını ruhu güzel Emek sinemasının tavanına astık.  Sonra orayı yıktılar…

Bonus 3 (Opsiyonel müzik içerir): Woody Allen müzikleri diye aranırken YouTube’da bunu buldum. Alakası yok gibi ama bedavadan birini keşfettim, müthiş. Buyrun: https://www.youtube.com/watch?v=uY1jSWy4Eck